D vitaminin k vitamini ile beraber almak gerekli mi?

D vitaminin önemi söz konusu olunca hemen akla K vitamini gelir. Bazı kaynaklar sadece D vitamini almanın yatarlı olmayacağı yönünde görüşler sunarlar. Kafalar karışır!.

D ve K vitamin yağda çözünen vitaminler grubundadır. Diğer yağda çözünen vitaminler; A ve E vitaminleridir.

Genelde yağdan zengin gıdalarda bulunurlar. Yağda erimeleri de yağdan zengin hücre duvarından geçişlerini ve bağırsaklardan emilimini kolaylaştırır.

D vitamini güneş vitamini olarak bilinir. Yağlı balıklarda ve balık yağında zengin oranda bulunurlar. Fakat alınması yeterli olmaz mutlaka sentezi için güneş ışığı gereklidir.

Vitamin D KALSİYUM EMİLİMİ VE KANDAKİ KALSİYUM DÜZEYİNİN YETERLİ OLMASINDAN SORUMLUDUR. D’Vitamini eksikliği kemik yapısının bozulmasına neden olur. Ayrıca d vitamini düşüklüğü ile kronik hastalıklar arasında özellikle kadınlarda bir bağlantı olduğundan bahsedilir.

K Vitamini ise genelde büyük yeşil yapraklı sebzelerde bulunur. SEBZELERDE fermente tahıllarda yağlı hayvan ürünlerinde , yumurta sarısında , karaciğer ve peynirde yüksek oranda bulunur.

K vitamini pıhtılaşmanın sağlık olması açısından gereklidir. Bazı faktörler K vitaminine bağlıdırlar. Kalsiyumun kemikte ve dişlerde birikimine katkıda bulunur.

D ve K vitaminleri beraber çalışan bir takımdır.

D vitamini ne yapar?

• Kalsiyumun emilimini arttırır. Yediklerinizden daha fazla kalsiyum elde etmeye yardımcı olur.

• Eğer yeterli kalsiyum almaz iseniz kemiklerden kalsiyumu söker ve kana taşır. Kandaki düzeyinin yeterli olmasını sağlar. 

• Kalsiyum emilimi ve kandaki düzeyi arasındaki dengesizlik ekmek ermesi olarak bilinen ‘’osteoporoza’’ neden olabilir.

• Kemiklerdeki kalsiyum aslında bir çeşit baka görevi görür.

K Vitamini nedir?

K vitamini iki ayrı grupta değerlendirilir.

https://www.youtube.com/watch?v=My6-3uCapVg

 

• Vitamin K1 (phylloquinone): En sık görülen formu budur. Genelde büyük yeşil yapraklı sebzelerde özellikle kale ve ıspanakta bulunur.

• Vitamin K2 (menaquinone): Daha az bulunan formudur. Genelde hayvansal gıdalarda ve natto gibi fermente gıdalarda bulunur.

Vitamin K2  iki ayrı formda bulunur. Menaquinone-4 (MK-4) ve  menaquinone-7 (MK-7).

• MK-4: Hayvansal gıdalarda karaciğer, yağ, yumurta sarısı ve peynirde bulunur.

• MK-7: Bakteriyel fermantasyon ile elde edilir. Natto ( bir çeşit turşu: japon turşusu) ve lahana turşusunda bulunur. Natto doğal oalrak pıhtının parçalanmasında görev alan maddeyi içerir. Bu nedenden kalp damar hastalıklarında özellikle pıhtı oluşumunda olumlu etkilerinden bahsedilmektedir.
• Natto için aşağıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

• Vitamin K2 (menaquinone) etki ve yarar açısından bir adım daha öndedir.

• Özellikle natto toplardamarda oluşan uzun süreli pıhtıların eritilmesinde kullanılmıştır.

https://www.youtube.com/watch?v=ri4sz96FXfE&t=1s

 

Günümüzde K vitamini alımında alt gruplara pek dikkat edilmez. Toplam değer için bir öneride bulunulur. 

19 yaş üstü için kadınlarda 90 ve erkeklerde 120 mikrogram alımı önerilir.

Aşağıdaki tabloda K vitamini içeren gıdalar bulunmaktadır. 

 

Küçük bir not salatalara ve sebzelere ekleyeceğiniz çok az bir miktar yağ yağda eriyen vitaminlerin emilimini arttırır.

Yumurta sarısı ve yağlı peynir çeşitleri k vitaminden zengindir. Fakat tüm destek tedavilerinde doktorunuza danışmalısınız. 

K vitamini nedir?

K vitamini ne yapar?

D vitamini kalsiyum metabolizmasında tam kontrole sahip değildir. Bazı aşamalarda K vitamini devreye girer. 

• K vitamini osteokalsin adlı proteini  aktive eder. Osteokalsin kemiklerde ve dişlerde kalsiyum birikimini sağlar.

• Bunu yaparken aslında TERS fakat yararlı bir fonksiyonu da gerçekleştiri. yumuşak dokularda kalsiyum birikimini önler. Yani yumuşak dokualrda kalsifikasyonu (krieçlenmeyi ) önler.

• Vitamin K yumuşak doku çimentosundaki  matrix GLA proteinini aktive eder. Bu madde de başta damarlar ve böbreklerde kalsiyum birikimini yani kireçlenmeyi önler. 

• Şimdi aklınıza bu harika bir etki damarlardaki kalsifikasyonu önlemek için kullanılır o zaman diye bazı düşünceleriniz olabilir. Bu konuda bazı yapılmış çalışmalar vardır. Çok büyük çalışmalar olamam k ile beraber hem d vitamini düşüklüğü hem de k vitamini düşüklüğünü özellikle böbreklerde kireçlenme için önemli olduğu yönünden bazı veriler vardır. 

• D vitamini ile k vitaminin beraber alınmasında kalp damarlarında kireçlenmenin hızını yavaşlattığı yönünde de bazı yayınlar bulunmaktadır. Büyük meta analizlerde küçük de olsa bir şarkısı olabileceği düşünülmektedir. 

• Sadece damarlarda değil böbreklerde kireçlenme üzerinde etkili olduğunu anımsamak gereklidir. Özellikel kronik böbrek yetmezliği olan kişilerde bu daha önem kazanmaktadır.

K vitamini almadan d vitamini almak tehlikeli mi?

Toplumda d vitamini eksikliği çok yaygındır. 

Buna karşın d vitamini dozu yüksekliği sağlığa zararlı olmasına  karşın ben meslek hayatımda bu yönde bir vaka görmedim. Ayrıca aile hekimlerinden d vitamini düzeylerini kontrol etme şansına sahipsiniz. Bu konuda endişe etmektense sık d vitamini (üç yada bir kez) baktırmanız yeterlidir. 

• Vitamin D yüksekliği kalsiyum düzeyini arttırır. Buna ‘’hiperkalsemi’’ denir. 

• Kalsiyum yüksekliği denilince doğal olarak kandaki kalsiyumun damarlarda birikmesi ve damarların kireçlenmesi akla gelir. Kireç birikimi de damar tıkanıklığının başlıca sebebidir.

• Bazı hayvan deneylerinde yüksek doz vitamin k verildiğinde damarlarda kireçlenmenin önlendiği gösterilmiştir. 

• Vitamin K verilen insanlarda günde 500 mikrogram K1 vitamini verildiğinde damardaki kireçlenmenin %6 oranında azalttığı gösterilmiştir.

 

Am J Clin Nutr. . 2009 Jun;89(6):1799-807. doi: 10.3945/ajcn.2008.27338. Epub 2009 Apr 22.Vitamin K supplementation and progression of coronary artery calcium in older men and women.

Diyet ile yeterli düzeyde K2 vitamini alanlarda damarda kireçlenme ve kalp hastalığı riskini azalttığı yönünde veriler vardır.

J Nutr. 2004 Nov;134(11):3100-5. doi: 10.1093/jn/134.11.3100. Dietary intake of menaquinone is associated with a reduced risk of coronary heart disease: the Rotterdam Study.

 

2014 yılında yayınlanan Rotterdam çalışmasında vitamin k(menaquinone)  alımının kalp damar hastalığı riskini azalttığı yayınlanmıştır. Sonraki yayınlar da ölüm riski üzerinde olumlu etkileri olduğunda bahsedilmiştir. 

J Nutr. 2004 Nov;134(11):3100-5 Dietary intake of menaquinone is associated with a reduced risk of coronary heart disease: the Rotterdam Study.

J Nutr. 2014 May;144(5):743-50. Dietary intake of vitamin K is inversely associated with mortality risk.

Bu konu büyük çalışmalar ile gündeme geldikten sonra daha detaylı araştırmalar yapılmıştır. 

Menaquinone kullanan diyabetik hastalarda (33 kişi) beklenenin aksine bazı tetkiklerde damarda kireçlenme da artış bazı tetkiklerde ise bir değişiklik bulunmamıştır.

Am J Clin Nutr . 2019 Oct 1;110(4):883-890. d The effect of menaquinone-7 supplementation on vascular calcification in patients with diabetes: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial.

 

Daha büyük bir çalışmada ise kalp damarlarında kireçlenmede düşüş saptanmıştır. Bu çalışma daha güvenli bir çalışmadır.

 

Nutrients . 2015 Oct 28;7(11):8905-15. doi: 10.3390/nu7115443. Menaquinone-7 Supplementation to Reduce Vascular Calcification in Patients with Coronary Artery Disease: Rationale and Study Protocol (VitaK-CAC Trial).

 

Tüm çalışmaların değerlendirildiği bir metinlerde ise bu konuda olumlu veriler olmasına karşın k vitamini kuşşanımının damarda kireçlenmeyi önelme konusunda bilimsel anlamda bir sonuca erişilemediği ve daha uygun çalışmalar yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Cochrane Database Syst Rev . 2015 Sep 21;2015(9):.  0.1002/14651858.CD011148.pub2. Vitamin K for the primary prevention of cardiovascular disease.

 

 

Anahtar sözcükler:

d vitamin k vitamini, k vitamini d vitamini, d vitamini ile k vitamini, d vitmaini k vitmaini beraber,d vvtiamini k vitamini etkileri, k vitamini etkileri nelerdir, k vitamini ne yapar, k vitamini ne işe yarar, k vitamini tipleri, k vitamini çeşitleri, k vitamini nedir,k vitamini ne işe yarar,k vitamini faydaları,k vitamini kaynakları,k vitamininin faydaları,k vitamini eksikliği,k vitamini hangi besinlerde bulunur,k vitamini kaynağı,k2 vitamini,sağlık,k vitamini nelerde var,vitamin k,k1 vitamini,d vitamini k vitamini,k vitamini almalı mıyım,