DAMARDA BALONLAŞMA- DAMARDA BALONCUK

DAMARDA GENİŞLEME- DAMARDA ANEVRİZMA

AORT ANEVRİZMASI

Aort benim sevdiğim ve ameliyatından keyif aldığım bir konudur. Bu yazıda aklınızda olan konuları sırası ile kafanızı karıştırmadan anlatmaya çalıştım. Tüm soruları cevapladığımı düşünüyorum.

ANEVRİZMA NEDİR?

 

Damarda anevrizma baloncuk hastalık olarak sinsi ve kendini belli etmeden ilerleyen bir hastalıktır. 

Tüm bunların hepsi aynı anlama gelmektedir. Baloncuk biraz işin büyüklüğünü ve ağırlığını hafifletip,  küçülmektedir. Aslında baloncuk değil kocaman bir balon dersek daha iyi olur. Çapı 4-5 cm’lik bir balondan bahsediyoruz. Damarın çapının 2,5-3 cm olduğunu düşünürseniz. Hayalinizde canlandırabilirsiniz. Damarda balonlaşma anevrizma demek orjinal çapının %50 artması demektir. 

• Damarda balonlaşma da bahsedilen damar; atardamardır.

 

Damarlar tansiyon/basınç ile genişleyip tekrar eski duruma geri dönerler. Büyük ve küçük tansiyon ile tanımlanır. Kalbin kasılması ve kanın damarlara atılması sistolde (büyük tansiyon)  damarlar genişler, kalpteki aort kapağı kapanınca tansiyon basınç düşer. Böylece atardamarlar genişler Her kalp atışında olan bu hareket hayat boyu olur. Hipertansiyon ve sigara da eklenince işler hızlanabilir.

 

Genişleyip eski durumuna dönen damar genişledikten sonra eski haline dönemez. Hep geniş halde kalır. Sonra da genişlemeye devam eder. Hipertansiyon, yaş  ve sigara da eklenince genişleme hızlanabilir.

DAMARDA BALONLAŞMA, ANEVRİZMA

Giderek genişleyen damar orjinal çapını geçer. Bir bölgeden başlayarak genişler: balonlaşma olur. Damarda baloncuk diye de bilinir. Yıllar içinde bu genişleme devam eder. Bir yıl içinde çapın yarısı kadar artabilir. bu ilerleme yırtılma riski ve ameliyat kararı açısından önemlidir.

DAMAR GENİŞLERSE, BALONLAŞMA OLURSA NE OLUR?

Damarı bir balon gibi düşünün şişe şişe bir yerde patlar. Damar çatlaması olarak da bilinir. Biz buna patlama değil yırtılma adını veriyoruz. Tıbbi adı diseksiyon olarak bilinir. Yırtılma demek ‘’kanama’’ demektir. Kanama o kadar şiddetli olur ki; kişi anında hayatını kaybedebilir. Bu derecede risklidir. O yüzden bu satırları kaleme alıyorum. Sizleri uyarmak ve bilgilendirmek için konuyu detaylandırmak. 

ANEVRİZMA, BALONLAŞMA NEREDE GÖRÜLÜR?

Anevrizmalar tüm damarlarda görülebilir. Atardamarlar bu açıdan önemlidir. Atardamar denilince de belki araştırırken görmüşsünüzdür. Karşınıza aort ya da aorta diye bir damar çıkar. 

AORT, AORT DAMARI NEDİR?

Kalpten çıkan ana damar ‘’ aort ‘’ damarı olarak bilinir. Temiz kan kalbin sol kulakçığından (ventrikül) ve hemen başta bulunan kalp kapağının (aort kapağı) içinden geçerek aort damarına atılır. 

Aort damarı kalpten çıktıktan sonra kollara ve beyni besleyen damarları verir. Sonra göğsün sol tarafından aşağı iner diafragmadan geçerek karın bölgesine ve oradan da bacaklara giden damarları verir.

AORT ANEVRİZMALARI, AORT DAMARINDA BALONLAŞMA NEREDE GÖRÜLÜR?

Sıklık ve önem açısından anevrizma için  iki önemli bölüm vardır.

Abdominal aorta (karın damarı) ve kalpten çıkan aortada (ilk bölüm: ascending yukarı çıkan, göğüs kafesinin içinde olduğundan torasik aorta diye adlandırılır) görülür.

ABDOMİNAL AORT ANEVRİZMA/BALONLAŞMA

Karın damarında ise çevredeki destek dokuları güçlü olduğundan kanama hızlı olmaz. Yavaş yavaş sızma şeklinde olur. Giderek bu kanama büyür. Yırtılma ile sonuçlanır. Sonuçta yine şok tablosu oluşur. Hayati tehlike yaratır. 

TORASİK AORT ANEVRİZMA/BALONLAŞMA

Eğer kalpten çıkan ilk bölümde anevrizma balonlaşma var ise bu bölge için ”Çıkan Aort Anevrizması” adını alır.  Bu yazıda ağırlıklı olarak göğüs kafesi içinde yeralan aort damarından köken aldığından ”Torasik Aorta” diye genel tanımlama yapılır.Yırtılma ile kalpten bir dakikada 4-5 litre kan pompalandığını düşünürseniz: bu kadar kan kaybına kimse dayanamaz. Ayrıca bu ilk bölüm kalbin içinde bulunduğu kesede olduğundan biriken kan kalbin kasılma ve gevşemesini hemen engeller. Teşhis konulunca hemen acil ameliyata yapılmalıdır. Yırtılma olduğunda risk de çok yüksektir. Bu yazıda bu tip anevrizmalardan bahsedeceğiz.

AORT DAMARINDA BALONLAŞMA, AORT ANEVRİZMASI TEHLİKELİ MİDİR?

Potansiyel olarak genişledikçe ve çap arttıkça yırtılma riski vardır. Yırtılma varsa tehlikelidir. Yırtılma olmadan önceden teşhis edilip takip ve gerektiğinde ameliyat edilmelidir. Anevrizma/balonlaşmanın ameliyat dışında bir tedavisi yoktur. Gece acilen riski yüksek bir şekilde ameliyat olmaktansa riski daha düşük bir zamanda ameliyat olmak çok daha iyidir. 

ÖNCE TEDBİR SONRA TEVEKKÜL

DAMARDA BALONLAŞMA/ANEVRİZMA HANGİ SIKLIKTA GÖRÜLÜR?

Karın damarında Abdominal Aortada daha sık kalpten çıkan aortada daha az görülür. Kalpten çıkan  bölgedeki aort damarı daha kalındır.

Anevrizmalar erkeklerde daha sık görülür. 65 yaşından sonra her on senede bir artar. Kabaca 65 yaş üstünde iki bölgede de %1 gibi bir oranda görülür. 

DAMARDA BALONLAŞMA ANEVRİZMA NEDEN OLUR?

Damarda genişleme yaş ve yüksek (kontrolsüz) tansiyon ve damar sertliği ile ortaya çıkar. Damarda oluşan kireçlenme damarın normal yapısını bozar ve genişlemeye eğilim artar. 

Kalpten çıkan aort kapağındaki darlıklarda zaman içinde aortanın balonlaşmasına ve genişlemesine neden olur. Aort kapak hastalarında ve ameliyatlarında aort damarında balonlaşma/anevrizma ender görülmez.

Marfan sendromu denilen doğuştan damar duvarındaki bir maddenin sentezindeki eksilik damarın zayıflamasına neden olur. Uzun boylu ve uzun kollu kişilerde damarda genişleme görülür. Bu hastalık genetiktir. 

Sigara içenlerde damarda balonlaşma daha hızlı ilerler. 

DAMARDA BALONLAŞMA/ANEVRİZMA BELİRTİLERİ NELERDİR?

Anevrizmalar balonlaşmalar sinsi olarak derinden ilerler. Belirgin bir bulgu ya da belirti vermeyebilirler. 

Belirtiler genelde baş dönmesi, sersemlik, göğüs ağrısı ve kalp hızında artış gibi özgün olmayan belirtilerdir.

DAMARDA BALONLAŞMA/ANEVRİZMA TEŞHİS NASIL KONULUR?

Genellikle tesadüfen bulunurlar. Erkeklerde daha sık görülmektedir. 

Karın için çekilen ultrasonografide, ekokardiyografi de ya da akciğer filminde görülürler.

İleri tetkikler için bilgisayarlı tomografi (BT) veya Magnetik Rezonans (MR) kullanılır. Bu tetkikler hem anevrizmanın çapı hem de yaygınlığını saptamakta 

Anevrizma/balonlaşma hastalarında eşlik eden en önemli hastalık Kalp Damar tıkanıklıklarıdır. Ateroskleroz olarak bilinen Kalp damarlarında tıkanıklık için yapılan tetkikler sırasında (ekokardiyografi, bilgisayarlı tomografi, MR ve/veya akciğer grafisi) tesadüfen saptanırlar ya da Koroner Anjiyografi de görülürler.

Damar tıkanıklığı olan kişiler eğer baypas ameliyatına girecekler ise aort damarında genişleme, balonlaşma ve anevrizma saptanmışsa mutlaka değerlendirilmelidir.

Belirli yaşlarda (65 yaş üstü) hastalarda daha sık görülür.

DAMARDA BALONLAŞMA/ANEVRİZMA NE ZAMAN MÜDAHALE EDİLMELİDİR.

Kalpten çıkan aortadaki anevrizmalarda çaplar önemlidir.Genelde kadınlarda 4.0 cm üzerinde olanlar yakından takip edilmelidirler. Altı ayda bir yapılan tomografiler ile çap artışı (büyüme) var mı? Bakılmalıdır. Eğer hızla büyüyorsa müdahale erkene çekilmelidir. 4,5 cm sınır olarak kabul edilir. Erkeklerde 5.0 cm kadar beklenebilir. Eğer anevrizma çapı bunun üzerinde ise ve baypas gibi bir işlem yapılacaksa anevrizmaya da müdahale edilebilir.

Erkeklerde 5.0 cm ve kadınlarda 4,5 cm müdahale/ameliyat için eşik kabul edilir.

Anevrizma çapı arttıkça damar duvarı inceldiğinde yırtılma riski de artar. Ayrıca damarda genişleme bir bölgeden başlayarak yukarı çıkarak beyine giden büyük damarları da etkileyebilir. Bu da yapılacak ameliyatı hem işlem hem de risk olarak yürütmektedir. Erken müdahale bu açıdan önemlidir. 

Damarda genişleme aşağı doğru da ilerleyebilir. Bu durumda kalpten çıkan damardaki kapakta yetmezlik olabilir. Bu tür hastalarda eğer ameliyat yapılacaksa kapak değişimi de gündeme gelebilir.

AORT ANEVRİZMA AMELİYATI

• Açık cerrahi ve uygun bölgelerde stent ile tedavi yapılabilir. Stent ile tedavi genelde kalp ile ilgisi olmayan ve akciğer içindeki bölgeler için geçerlidir. 

Kalpten çıkan damardaki anevrizmaların ameliyatları önemli bir hazırlık dönemi gerektirir.

Anevrizmanın çapı, uzunluğu aşağıdaki aort kapağının durumu ve yukarıdaki beyin damarlarının çıktığı bölgenin etkilenip etkilenmediği saptanmalıdır.

Ayrıca beyne giden şah damarları ultrason ile kontrol edilir. Eğer geçirilmiş bir felç yada benzeri bir öykü var ise şart olmamak ile birlikte bir beyin tomografisi ve/veya MR’da çekilebilir.

Bu saptamalar eşliğinde hastaya farklı kategorilerde ameliyat planlanır. 

ANEVRİZMA AMELİYATLARI

Ameliyat öncesinde elde edilen bulgular ışığında ameliyat stratejisi planlanır. Bu planlama  ameliyat sırasında duruma göre değiştirebilir. 

• Aort kapağının üstündeki balonlaşma anevrizma olan bölgenin çıkarılması ve yerine suni greft yerleştirilmesi. Aortdan çıkan koroner arterlerin üzerinden bu bölge çıkarıldığından bu işleme ‘’Suprakoroner Aort Greft’’ ameliyatı adı verilir. İlk ve basit olarak uygulanan yöntem budur.
• 

• Eğer aorttaki kapak bölgesi etkilenmiş ve kapakta yetmezlik varsa: balonlaşan bölge ile birlikte aort kapağı bölgesi de (aort kökü)  değiştirilir. Bu işlem de aort kapağı korunabilir. Anevrizma bölümü suni greft ile değiştirilir. Ayrıca kalbi besleyen koroner damarlarda bu grefte dikilir. Buna David ameliyatı adı verilir. 

• 
• Aort kapağı bozulmuşsa o zaman kapak da değiştirilmek zorunda kalınabilir. Bu durumda mekanik ya da biyoprotez kapak takılır. Yukarıdaki ameliyatın üstüne bir da kapak değiştirilmiş olur. Bu ameliyatın ismi ‘’Bentall Ameliyatı’’ olarak bilinir. Balonlaşma normalde düz bir boruda genişleme olarak düşünülebilir. Aort kapağının olduğu bölge düz boru şeklinde değil aort kapağının kapanması ve açılması için farklı ve daha geniş yapıdadır. O yüzden bu bölgenin iyi bir şekilde değerlendirilmesi esastır.

• Aort damarında balonlaşma yukarıya beyine giden damarların bölgesine doğru genişlemiş ise anevrizma bölgesi daha uzun bir şekilde çıkartılır. Beyin damarlarının çıktığı bölge korunarak suni greft takılır. Beyin damarlarının çıktığı bölge Arkus Aorta olarak andlandırıldığından bu damarlar korunarak yapılan işleme Yarım Ark Değişimi : Hemiarkus replasmanı adı verilir.

• Eğer damarda balonlaşma anevrizma beyin damarlarını tamamen etkilemiş ise o zaman ark bölgesi tamamen değiştirilerek çıkan damarlar suni grefte dikilmelidir. Bu oldukça büyük bir ameliyattır.  

Total Ark Değişimi Replasmanı adı verilir. Bu tip bir ameliyat   sırasında beyin damarları dolaşımı için özel teknikler kullanılır. 

 

ANEVRİZMA AMELİYATLARININ RİSKİ NEDİR?

Risk oranları yaş, anevrizma yerleşimi, boyutları ve eşlik eden hastalıklara bağlı olarak değişir.

Kaba bir şekilde ne basit olanı Hafif orta risk düzeyinde %3-5 hayati tehlike içermektedir. Anevrizma çapı ve uzunluğu arttıkça bu oran %10-15 yüksek risk kategorisine yükselir. 

Her hasta risk için ayrı değerlendirilmelidir. Ameliyat için risk analizi cerrah tarafından yapılır. Hastaya açıklanır. Ameliyat öncesi cerrah ile yapılan görüşme bu açıdan önemlidir.

 

ANEVRİZMA AMELİYATI SONRASINDAKİ SEYİR

• Her açık kalp ameliyatında olduğu gibi ilk 24 saat önemlidir.

• Aort ameliyatlarında ameliyat sırasında ve sonrasında kanama olabilir. Eğer kanama fazla ise veya içeride pıhtı oluşması ve boşalmıyorsa hasta tekrar ameliyata alınarak kanama kontrolu ve pıhtı boşaltılması yapılabilir. Aort anevrizma ameliyatlarında en önemli konulardan birisi budur.

• Hastanın anevrizması beyin damarlarını tutmuş ya da tutmamış olsa bile açık kalp ameliyatı çerçevesi içinde beyin fonksiyonlarını etkileyebilecek bir sorun çıkabilir. Bunu belirlemek için 24 saat içinde hastanın tam olarak uyanması beklenir.

• Anevrizma ameliyatlarında hastalar 24-48 saat yoğun bakımda kalabilirler. Sonrasında servise alınarak 5-7 günlük bir servis döneminden sonra taburcu edilirler. Her hastanın ameliyatı ve ameliyat sonrası bu süreler değişebilir. 

AORT ANEVRİZMA/BALONLAŞMA AMELİYATLARI MALZEMELERİ, FİYATLARI VE AMELİYAT BEDELİ NEDİR? KAÇA MAL OLUR?

• Aort anevrizma ameliyatlarında suni damar greft , kapak ve kanamayı önlemek için yapıştırıcı özel malzemeler kullanılır. Bazı özel durumlarda hastanın kanını yine hastaya veren (cell saver) denilen cihazlarda kullanılabilir.

• Bu tür malzemeler için SGK kapsamında ek ücret alınmaması önerilmesine karşı gerçekler öyle değildir. Hele son zamanlardaki döviz (dolar) artışları ile işleri sıkıntılı hale gelmiştir. Bu konular zaman zaman basında gündeme gelmektedir. SGK bu tür malzemelerin bedellerinin firmalara vermediğinden ( ya da çok geç verdiğinden) firmalar nakit ücret ile malzemeleri sağlamaktadırlar. Bu yüzden devlet ve üniversite hastanelerinde bile ek ücret gerekmektedir. Yani söylenilenler ile gerçekler farklıdır. Malzemeler kullanıldığında SGK dan alınan ücret yeterli olmaz. 

• Ayrıca SGK son zamanlarda ameliyat sonrası verilen kan ve kan ürünleri (plazma ve trombosit) ücretlerini de ödemekte sıkıntı yaratmaktadır. Bu herkesin bildiği bir sırdır. Bu maliyet sorunları yüzünden bazı özel hastaneler bu ameliyatları pek yapmak istemezler. Ameliyatlarda hatırı sayılı bir miktar fark çıkabilir. Bu farkların büyük kısmının dolar üzerinden hesaplanan bu malzemelerin bedeli olduğunu unutmayınız. Özel hastanelerde bile fark ücretinin küçük bir kısmını doktor ücreti oluşturur. Peki bu malzemeler olmadan ameliyat yapılır mı? Suni damar ve kapak olmadan yapılamaz. Yapıştırıcı kullanılmaması ise kanama riskinin artmasına neden olur. Bu ameliyatlar önemli ve riskli ameliyatlardır. O yüzden malzemeden tasarruf gibi bir durum olamaz. Günümüz şartlarında bu ek ücret hastaya göre 2-5 bin dolar arasında değişebilir. Maddi açılardan sıkıntı olacağını düşünenler bu ameliyatları devlet hastanelerinde yaptırabilirler. Bu merkezlerde tecrübeli ve başarılı ekipler çalışmaktadır. 

AORT ANEVRİZMA AMELİYATLARI SONRASINDA NELER DİKKAT EDİLMELİDİR.

• Kontrol için en önemli olan noktalar; sigaradan uzak durulması ve tansiyonun kontrol edilmesidir. 

• Yılda bir kez bilgisayarlı tomografi ile kontrol yapılmalıdır. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ANAHTAR KELİMELER

aort, anevrizma, aort damarı, 

damar, damarda balonlaşma, damarda anevrizma, anevrizma ameliyatı, ameliyat anevrizma, anevrizma doktor, anevrizma ameliyat, anevrizma ameliyatı, anevrizma istanbul, anevrizma doktor , anevrizma doktor istanbul, aort anevrizması,sağlık,damar genişlemesi,karın damarında balonlaşma,damar cerrahisi,aort,damar,kalp sağlığı,kalp,anevrizma,kalp damar cerrahisi,doktor,şok,damar sertliği,aort genişlemesi,sağlık rehberi,kalp cerrahisi,kalp ve damar sağlığı,damar tıkanıklığı,hastalık,stent,kalp hastalıkları,aort anevrizması nedir,karın damarının çatlaması,karın damarı acil,damar tıkanıklığı tedavisi,abdominal aort anevrizması,karın damarının patlaması,aort damarı,kalp ameliyatı,damar hastalıkları,serdar akgün,karın ağrısı,kalp damar,damar hastalığı,karın damarı,yaşlılık hastalığı,aortta balonlaşma,damarda baloncuk,damarın balonlaşması,damardaki baloncuk,damarda,anevrizma,pulsatile kitle,anevrizma belirtileri,damarın genişlemesi,abdominal aorta,endovasküler stent,karında ağrı,damar balonlaşması,varikosel neden olur,kalp ve damar cerrahisi,aort anevrizması ameliyatsız tedavi,aort anevrizması nasıl teşhis edilir,aort anevrizması belirtileri nelerdir,damarda genişleme, sağlık, tıp, anevrizma ameliyatı, ek ücret, ameliyat bedeli, ameliyat ücreti, anevrizma ameliyatı, anevrizma doktor, anevrizma cerrah, anevrizma doktor istanbul, istanbul anevrizma, istanbul anevrizma, istanbul, anevrizma ameliyat, anevrizma cerrah doktor istanbul

 anevrizma ameliyat, damar istanbul, istanbul kalp damar, istanbul kalp ameliyat, serdar akgün, istanbul kalp serdar akgün, istanbul kalp doktoru, cerrah, ameliyat, damar genişlerse ne olur, damarda balonlaşma risk