HOMOSİSTEİN NEDEN ÖNEMLİ?
DAMAR TIKANIKLIĞI KAN TETKİKLERİ
Kolesterol ve lipitlerin yanında kan tetkiklerinde bakılması gerekilen bir başka tetkik daha vardır. O da ‘’Homosistein’dir’’
Homosistein vücudumuzda metiyoninden (besinlerle alınır) yapılan bir aminoasit türevidir.
Metilasyon adı verilen bir döngünün önemli bir parçasıdır. Bu döngüde Homosistein maddesi, metiyoninden vücudumuzdaki en önemli doğal antioksidan olan glutatyona dönüşür. Metiyonin genelde süt ve süt ürünlerinde fazla bulunur. Homosistein düzeyinin yüksekliğinde aslında süt ve süt ürünlerinin fazla tüketilmesi bu yüzden önemlidir.
Homosistein yüksekliği hücre düzeyinde serbest oksijen radikallerinin artmasına ve buna bağlı oksidatif stres ile başta mitokondri olmak üzere bozukluklara neden olmaktadır.
Homosistein özel olarak damar duvarını döşeyen endotel hücrelerinin fonksiyonları bozmaktadır. Homosistein yüksekliği damada korunmak için oluşan genişleme ve akım artışı gibi önemli bir fonksiyon bozulmaktadr. Bu Bozulma ve myokard enfarktüsü ile sonuçlanabilir.
Özellikle damar sertliği gelişiminde endotel hücrelerinin bozulmasının önemli rol oynadığı düşünülmektedir.
HOMOSİSTEİN NE İÇİN BAKILIR?
Homosistein genelde Kalp Damar Hastalıkları için yüksek riskli grubu saptamak için bakılır. Buna basit olarak kalp krizi riski olarak bakabilirsiniz.
Homosistein normal değerleri;
- 0-12 µmol/L ise normal,
- 12-15 µmol/L ise sınırda yüksek,
- >15 µmol/L ise yüksek değerlendirilir.
- 30 ve 100 üzerinde riskli ve çok riskli kategorilere geçiş olmaktadır.
Kolesterol gibi bilinen tetkiklere göre çok daha az bakılır. Bu yazının amacı doktorunuzdan’’ bu testi yaptırmanızı’’ istemenizdir.
Homosistein yüksekliği;
- Kalp Damar Hastalıkları:
- Koroner Arter Hastalığı (Kalp Damarları Tıkanıklığı ve Myokard Enfarktüsü (kalp krizi)
- Kalp yetmezliği
- İskemik Felç
- Pıhtılaşmaya bağlı damar tıkanıklıkları,
- Kanser gelişimi
- Böbrek hastalıkları.
- Göz hastalıkları,
- Beyindeki dejeneratif hastalıklar (Alzheimer),
- Osteoproz
- Gebelik komplikasyonlarında sorumlu tutulmaktadır.
HİPERHOMOSİSTEİNEMİ VE KALP KRİZİ
Fakat geçen sene içerisinde yapılan iki çalışma kalp krizi ve koroner damar hastalıkları bu listeden biraz uzaklaştırmış görünüyor.
No causal effects of plasma homocysteine levels on the risk of coronary heart disease or acute myocardial infarction: A Mendelian randomization study Liu Miao, Guo-Xiong Deng, Rui-Xing Yin, Rong-Jun Nie, Shuo Yang, Yong Wang, Hui Li. Eur J Prev Cardiol 2021 Apr 10;28(2):227–234.
HOMOSİSTEİN NEDEN YÜKSELİR?
HOMOSİSTEİN YÜKSEKLİĞİ NE ANLAMA GELİR?
Homosistein yüksekliğini arttıran faktörler:
- İlerleyen Yaş,
- Erkek
- Obezite,
- Sigara, Kahve ve Alkol
- Böbrek bozuklukları,
- Hipotiroidi
- Psoriasis,
- Vitamin eksikliği: B12, B6, B2 ve Folat eksikliği homosistein senteziyle ilgili olduğundan bunlardaki düşüklükler homosistein değerlerini etkiler. Yükselmesine sebeb olur. Bu konuda yapılacak en iyi şey B vitamin eksikliğini düzeltmek olmalıdır.
- Magnezyum eksikliği,
- Kırmızı et tüketilmesi,
- İşlenmiş gıdalar
- İlaçlar: Fenitoin ve Karbamazepin (Folat karşıtları)
- Genetik bozukluklar: MTHFR C677T geni
HOMOSİSTEİN DÜZEYİ YÜKSEKSE NE YAPMALIYIM?
Yapacaklarınız hakkında yukarıdaki risk faktörleri bir fikir vermiştir.
Beslenme tarzınızı değiştirmek şarttır. Bunu sadece Homosistein için değil genel sağlığınız içinde yapmalısınız.
Kırmızı et ve ürünlerinden uzak durunuz.
- Egzersiz tek başına homosistein düzeyini azaltır.
- Alkol tüketimini azaltın ve sigarayı bırakın.
- Homosistein aktif formdaki Folat, B12 ve B6 vitaminlerine bağlıdır. Düzeyleri yeterli olmalıdır.
- N-Asetil Sistein, Trimetilglisin, Kolin, Metiyonin, Taurin ve Serin gibi maddeler düzeyinin düşürülmesine yardımcı olurlar.
Eğer homosistein düzeyleri bunu hedefleyen besin destekleri ve diğer önlemlerle düşmüyorsa genetik mutasyonlar ve ağır metaller düşünülmelidir.
HOMOSİSTEİN YÜKSEKLİĞİNDE GENLER VE GEN BOZUKLUKLARI
Bu sorunun cevabı evettir. Genler homosistein yüksekliğinde anlamlı bir role sahiptir. Tek Nükleotit Polimorfizmleri (‘Single Nucleotide Polymorphisms’) veya kısaca SNP olarak adlandırılan küçük genetik değişikliklerin homosistein yüksekliği üzerindeki etkisini araştıran çok sayıda çalışma yapılmıştır.
MTHFR C677T geni üzerindeki belirli bir PROTEİN DİZİLİMİ HATASI ( SNP: Single Nucleotide Polymorphisms) beslenme işle alınan vitaminlerin aktif formlarına dönüşmesini zorlaştırır.
En sıkıntılı grup budur. Homosistein düzeylerini düşürmek zordur. Düzeyler düşse bile risk azalmayabilir. MTHFR C677T geninde özel genetik testler yapılmalıdır.
KAYNAKLAR
Homocysteine metabolism as the target for predictive medical approach, disease prevention, prognosis, and treatments tailored to the person. Koklesova L, Mazurakova A, Samec M, Biringer K, Samuel SM, Büsselberg D, Kubatka P, Golubnitschaja O. EPMA J. 2021 Nov 11;12(4):1-29.
Homocysteine, B vitamins, and cardiovascular disease: a Mendelian randomization study. Yuan S, Mason AM, Carter P, Burgess S, Larsson SC. BMC Med. 2021 Apr 23;19(1):97.
No causal effects of plasma homocysteine levels on the risk of coronary heart disease or acute myocardial infarction: A Mendelian randomization study Liu Miao, Guo-Xiong Deng, Rui-Xing Yin, Rong-Jun Nie, Shuo Yang, Yong Wang, Hui Li. Eur J Prev Cardiol 2021 Apr 10;28(2):227–234.
Histone Methylation Related Therapeutic Challenge in Cardiovascular Diseases.
Yang Y, Luan Y, Yuan RX, Luan Y. Front Cardiovasc Med. 2021 Sep 9;8:710053
Homocysteine-lowering interventions for preventing cardiovascular events.
Martí-Carvajal AJ, Solà I, Lathyris D, Dayer M.
Cochrane Database Syst Rev. 2017 Aug 17;8(8):CD006612.
Elevated homocysteine levels in patients with heart failure: A systematic review and meta-analysis.
Jin N, Huang L, Hong J, Zhao X, Chen Y, Hu J, Cong X, Xie Y, Pu J.
Medicine (Baltimore). 2021 Aug 20;100(33):e26875
de Oliveira Leite L, Costa Dias Pitangueira J, Ferreira Damascena N, Ribas de Farias Costa P.
Nutr Rev. 2021 Aug 9;79(9):1067-1078.
kan tetkiki homosistein,homosistein kan tetkiki,homosistein sağlık,sağlık homosistein,haber homosistein,homosistein video,homosistein doktor anlatımı,doktor anlatımı homosistein,homosistein ne yapar,homosistein bilgi,homosistein damar,homosistein normal değerleri,damar homosistein,homosistein zararı,homosistein düşürmek için,kalp homosistein,homosistein kalp,homosistein ne işe yarar,homosistein yüksekliği,homosistein,homosistein nedir,tıp videoları,dr
