APANDİKS GEREKLİ Mİ?
Apandiks (appendix) kelime anlamı ‘’solucan şeklinde ‘’ olarak tanımlanmıştır. Kalın barsağın çekum denilen bölümünde çıkmaz sokak şeklinde ince uzun bir bağırsak parçasıdır. Kör bağırsak diye de bilinir.
1 santimden küçük ve 30 santim kadar uzunlukta olabilir. Ortalama 6-9 santim uzunluğundadır.
Herkeste görülme yüz binde bir kişide apandiks bulunmaz. Buna karşın her 20 kişiden birisi apandisit geçirmektedir. Sonuçta da ameliyat olmaktadır. Tedavi edilmez ise ölümcü olabilir. Yılda ise apandisit nedeni ile yaklaşık 50 000 kişinin hayatını kaybettiği söylenir. Delindiğinde içindeki enfeksiyon karın zarına taşar ve bu peritonit denilen çok ağrı bir tabloya neden olabilir.
Apandisit nedenler, arasında:
- Dışkı kalıntıları veya parazitler ile tıkanmasından içindeki bakterilerin enfeksiyonuna, viral enfeksiyonlara kadar pek çok neden sayılabilir. Tıkanıklık olmadan içindeki lenf dokusunun büyümesi de nedenler arasındadır.
Evrimsel olarak insan gelişimi ve yiyeceklerin değişmesi ile kaybolacağını iddia edenler olsa da son zamanlarda görüşler değişmektedir. Sadece insanlarda değil 32 memeli türünde de apendiks bulunur.
Aslında bu küçük bağırsak parçası iki açıdan önemlidir;
- İçerisinde besinlerin sindirimi için yaralı bakterileri depolar. Hastalıklar yüzünden azalan sağlık bakterileri yedekler.
- İçerisinde bağışıklık sistemi için zengin lenf dokusu bulunur.
- Apendiksin görevinin aslında, insanlığın başlarında bu ana gelişen beslenme düzenine bağlı olduğu iddia edilir.
- Önce sadece bitkisel beslenen sonra avcı olan ve sonuçta tarım toplumuna geçen insan modern çağda belki apendikse ihtiyaç duymayacak diye düşüneninler olmuştur.
- Bu kadar sık yapılan ameliyat ve neden olduğu ölümler ortadan kalkarsa belki bizim için daha iyi olabilir.
- Ancak ilerleyen yıllarda apendiksin kaybolması aslında insanlık için pek de iyi olmayabilir. Bir bağışıklık dokusundan eksik kalmamız daha çok hastalanmamıza neden olabilir.
- Günümüzde aslında lenfoid doku zenginliğinden çok sağlıklı bakteri deposu olarak apendiks daha iyi anlaşılmaktadır.
- Bazı bağırsak hastalıklarında dışkı nakli’’ yapılarak bağırsak florasındaki sağlıklı bakteri sayısı arttırılmaya çalışılmaktadır.
Sonuçta apendiks işe yaramayan bir organ değildir. Belki de bizim bilmediğimiz başka fonksiyonları bile olabilir.
*Live science sitesinden derlenmiştir.
