Gece yemek yemenin ne kadar kötü olduğunu biliyoruz?
Bunu nedenleri farklı şekilde değerlendirilebilir. Zor geçen bir günün ardından ve az yemeğe çalışarak kilonuzu en azından korumak için tüm çabalarımız akşam eve gelince çöpe atılıyor.
Akşam ailecek televizyon karşısında yemek yedikten sonra gelsin meyveler, çaylar ve tatlılar. Akşam ve gece aslında rahatlamak için yemek yiyoruz desek yalan olmaz. ‘’Gece Yemek Sendromu’’ adı altında bilinenden farklı bir durum vardır. Genelde uyku bozukluğu olan ve şiddetli uykusuzluk çeken kişilerin yaşadığı bir durumdur. Akşam yine çok fazla yersiniz ama gece uyku olmadığından kalkıp yine yemek yemeğe devam edersiniz. Burada gece derken anlatılmaya çalışılan zaman aralığı 21 00 ve sabah 06 00dır. Günlük kalorinizin en az %25’ini gece yattıktan sonra tükettiğiniz bir durumdur. Gece kalkıp sucuk yumurta yapanlara bir de bu açıdan bakabilirsiniz. Bu arkadaşlar genelde sabah haliyle iştahları yoktur. Depresif durum sıklıkla görülür. Ender görülen bir durum değildir. Kore’de gençler arasında yapılan bir araştırmada gece yiyenlerin oranı %21’i (21 00 ve 06 00) ve erkeklerde daha fazla görülmüştür(1).
Burada bunun bir tık altında sıklıkla görülen bir durumdan bahsedeceğiz. Hepimizin bir şekilde sevmediğimiz ama vazgeçemediğimiz bir alışkanlıktan bahsedeceğiz.
Akşam fazla yemek yemenin zararları biliniyor hem kilo alımına hem de Tip 2 Şeker Hastalığına zemin hazırladığı iddia ediliyor ama bu konuda karar vermeyin hemen sonda bahsedeceğim bir bulgu fikrinizi değiştirebilir. Kabaca insanlar günlük kalorinin %35’ini sabah ve öğle saatlerinde kalanını ise günün kalanında tüketiyoruz. Sizi bilmem ama genelde öğle fazla yemek yemediğimiz veya aç kaldığımızda akşam eve koşarak gidip açlığımızı hemen bastırmak çılgınca yemek yemek istiyoruz.
Akşam yeme de en etkili faktör eve geliş saatiniz. Akşam eve geliş saatiniz büyük şehirler için en iyi olasılıkla saat 19 00 olarak kabul ederseniz, akşam saat 23’de yatıyorsanız işte bu zaman aralığında günlük hakkımızın çok büyük miktarını tüketiyoruz.
Akşam yemek yemenin aslında aileden öğrenilen bir alışkanlık olduğunu tahmin edebilirsiniz. Almanya’da bu konuda küçük çocuklar(altı yaş) üzerinde en etkili olan tabi ki ‘’anneler’’ olmuş. Aile ve sofra eğitimin önemi ne kadar açık(2).
Gece yemek derken normal ve sağlık bir yemekten bahsetmediğimiz de anlaşılabilir. Genelde ana akşam yemeği sonrasında abur cubur dediğimiz( gofret ve şekerleme) yiyeceklerde ağırlıklı tüketiliyor. Bu da işin başka bir olumsuz noktasıdır. Abur cubur tüketiminde stresin bir numaralı olmasa da önemli bir faktör olduğu gösterilmiştir(3).
İş sadece bunun ile kalmayacak tabi ki akşam yiyenlerde Vücut Kitle İndeksi, kilo fazlası ve obezite daha yaygın olarak görülüyor(4,5). Doğal olarak da sadece bu alışkanlığınızı kontrol ederseniz kilo vermeniz kolaylaşıyor(6).
Bir diğer önemli konu ise akşam nasıl yediğimizdir? Bazı çalışmalarda akşamları daha yağlı ve/veya karbonhidrattan zengin gıdalar tükettiğimiz gösterilmiştir(7,8). Ülkemize uyarlasak ben tercihimi karbonhidrattan yana kullandığımızı söyleyebilirim. Sonuç değişmiyor daha fazla kilo alıyoruz.
Akşam ve gece yemek yemenin sağlık açsından da zararları vardır. Kötü kolesterolünü (LDL) yükseltmek ile kalmaz aynı zamanda vücudumuzda yağ oksidiyonunu arttırarak damar sertliğine katkıda bulunur(9).
Akşam ve gece yiyenlerde ciddi yetersiz uyku ve uyku problemleri olduğu gösterilmiştir (9-11). Ağrı yemek sonrası uykuya dalmada güçlük ve sabah yorgun kalkmak insanları içinde çıkılması zor bir kısır döngüye sokar.Akşam yemeğe saldıranlardan çok gece kalkıp yemek yiyenlerde daha fazla Tip 2 Şeker Hastalığı görülmüştür (12)
Sonuçta akşam fazla kaçıranlara bu alışkanlığın kilo alımı ile sonuçlanabileceğini söyleyebiliriz(13). İşin daha kötü yanı ise akşam geç ve fazla yediğimizde kahvaltı için tok oluyoruz ve kahvaltıyı atlıyoruz bunun sonucu da yine kilo fazlası oluyor(14). Bundan da en fazla kadınlar zarar görüyor.
İşin temeli akşam az yemektir.
