Bu yazı Kemik Erimesi dizisinin ilk bölümüdür.
Kemik bizi ayakta tutan bir dokudur.
Çok dinamik bir dokudur.
Sürekli bir kayıp ve yeniden yapım vardır.
Kemiğin yapım ve yıkım döngüsü yaşam boyunca devam eder.
Doğumdan ergenliğe ve erişkin döneminden yaşlılığa kadar geçen dönemlerde farklılıklar gösterir.
Kızlarda ergenlik sırasında 12-13, erkeklerde ise 16-17 yaşlarında maksimum düzeylere ulaşır. Buna ‘’Doruk Kemik Kütlesi’’ adı verilir.
Sürekli bir tamir süreci ara vermeksizin devam eder.
Küçük travmalar ve yorgunluk kırıkları tamiri esastır. Bunların tamirinde aksama olursa büyük kırıklara neden olurlar.
Yenileneme de mineraller özellikle kalsiyum ve fosfor önemlidir.
Dünyada yaşlanan nüfusun artmasıyla, osteoporoz ‘’KEMİK ERİMESİ ‘’ bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Günümüzde neredeyse Türkiye nüfusunun üç katı kadar insan kemik erimesi sorunu yaşamaktadır.
Türkiye’de 2010 yılında yapılmış FRAKTÜRK araştırmasında, Türkiye’de 50 yaş ve üzerindeki bireylerin %50’sinde osteopeni (kemik eksikliği) ve %25’inde osteoporoz (kemik erimesi) saptanmıştır.
Bu oran, 50 yaş üstündeki kadınlarda % 12.9 ve erkeklerde % 7.5’tir.
Nüfus artışının eğilimine bakıldığında 50 yaş ve üzerindekilerin ise %38 artacağı hesaplandığında bu sorun büyüyecektir.
Kemik erimesi olan kişilerden kadınlarda %40’ında ve erkeklerin %30’unda bir kırık olması beklenir.
Kalça kırıkları, osteoporozun en önemli ve korkulan komplikasyonudur; bunun yanında omur kırıkları ve bacak (femur) da en az kalça kırığı kadar önem taşırlar.
2000 yılında dünyada 9 milyon osteoporotik kırık olmuştur.
Bunların 1.6 milyonu kalça, 1.4 milyonu omurga kırığıdır.
Kalça kırığı yürüyememe gibi sıkıntılı bir duruma yol açar.
Kalça kırığı sonrasında da 2 yıl içinde hastaların %12-20’si hayatını kaybeder.
Erkeklerde ölüm oranı kadınlara göre iki kat yükseltir.
Hayatta kalanların %50’si bağımsız yaşama dönemezler ve birçoğu bakıma muhtaç olurlar.
Osteoporoz, bir kadın hastalığı değildir. Erkeklerin de sayısı gün geçtikçe artmaktadır.
Hasta genç bir erkekse KEMİK ERİMESİ olabileceği DÜŞÜNÜLMEZ.
Doruk kemik kütlesi kabaca 30 yaşına kadar korunur.
Sonrasında kayıplar başlar, kadında menopoz ve her iki cinste yaşlanmayla kemik kaybı giderek artar.
Bu giriş bölümünden sonra diğer ilgili konulara devam edeceğiz.
Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği kılavuzundan derlenmiştir.
