Alarm müziği aslında gününüze etki ediyor mu?
Sabahları hemen herkesin kullandığı cep telefonu alarm sesi yeni bir çalışmaya göre nasıl uyandığınıza ve gün içindeki performansınıza etki ediyor.
Akılı telefonlarımızı, analog telefonları, radyo alarm saatlerini veya eski usul çalar saatleri kullanıyoruz.
Eski usul alarm saatini kullananlarda az değil onu da söylemeliyim.
Acaba hangi alarm tipi daha uygun?
Tabi burada işin içine kişilik özellikler giriyor.
Kimisi; sabahları yumuşak bir müzik ile uyanmak istiyor.
Kimisi o kadar yumuşak müzik ile ben uyanamam diyenler daha sert müzikler seçiyor. Hatta bazılarımız çok sert ve rahatsız edici ‘’araba kornası’’ gibi sesler tercih ediyor. Bu tip sesleri seçenler genelde uyanma güçlüğü çekenler.
Sabahları uyanmakta güçlük çekenler ve alarmı kapatıp uyumaya devam edenler. Arka, arkaya alarm sesi kuruyorlar.
İş zil sesi, özel alarm sesi ve sevdiğiniz şarkılara gelince seçenekler de artıyor.
Telefonunuz da nasılsa bir sürü zil sesi var ‘’onları kullanıyor ‘’ diye bir çoğunluk var.
Bir grubumuz ise para ödeyerek ki, bunlar uygulamalarda daha pahalı fakat satın alma seçeneklerinde genelde birkaç TL’ye satın alabileceğiniz melodiler de var. Hatta bu melodiler popüler şarkı listesi gibi devamlı değişiyor.
İsterseniz müzikleri de alarm olarak ayarlayabilme imkanlarınız var.
Bu konuda bilim insanları hiç üşenmemişe.
Bir çalışma yapmışlar.
Alarm sesi gerçekten bizi etkiliyor mu?
Sabah alarm sesiniz veya müziğiniz sabahları güne nasıl başladığınıza etki ediyor. Hatta önünüzdeki güne de etki ediyor.
Avusturalya Teknoloji Enstitüsü bu konuda bir çalışma yapmış.
Bu çalışmadan çıkan dikkat çekici sonuç ise şu eğer sabahları düzgün uyanmaz iseniz gün içinde veriminiz dört saat kadar düşebiliyor, yoğunlaşma bozukluklarına hatta kazalara bile yol açma riski var.
Standart’’ bip, bip ‘’ alarmları mı? yoksa melodik alarmlar mı?
Alarm tones, music their elements: Analysis of reported waking sounds to counteract sleep inertia. Stuart J. McFarlane, Jair E. Garcia, Darrin S. Verhagen,Adrian G. Dyer. January 28, 2020
PLOS One dergisinde yayınlanan çalışmaya 50 kişi gönüllü olmuş.
Bir grup kendilerince rapor vermişler bir gruba ise sleep inertia adı verilen durum ölçümü yapılmış.
Sleep inertia nedir?
Uyku eylemsizliği biliyorsunuz inertia = eylemsizliği anlamındadır.
Böyle afili tanımlandığına bakmayın bu hepimizin yaşadığı bir şey.
Bir başka ilginç konu ise bu konuda en çok çalışan kurumun NASA Amerikan Uzay Ajansı olduğunu söyleyelim. NASA uzayda astronotların uyku düzeni ve uyku eylemsizliği üzerine tahmine edebileceğiniz nedenlerden araştırmalar yürütmekteymiş.
Ama bunu ‘’uyku tembelliği’’ diye adlandırmak daha doğru olur.
Tanımı ise uyku ve uyanıklık arasındaki durumdur. Bu durumda sersem gibi hissederiz. Performansımız düşüktür. ‘’Daha tam uyanamadım’’ durumu anlayacağınız. Acaba yatağa dönüp uymaya devam mı? etsem diye düşündüğümüz süreçtir.
Bu durum ne kadar uzun sürerse günü o kadar yorgun, bezgin ve verimsiz geçiririz.
Araştırmacılar alarm seslerine göre katılımcıların sabahları nasıl hissettiklerini, uyuşukluk döneminin uzunluğunu ve gün içi performanslarını incelemişler.
Peki sonuç?
- Sabah alarm sesi ile uyuşukluk veya uyku tembelliği arasında bir ilişki bulunmamış.
- Buldukları şey ise; alarm sesi ya da müziğinin kişinin uyku tembelliği dönemini algılamasında ve sabah hissettiklerinde değişiklik yarattığını bulmuşlar.
- Alarm sesi/müziği melodik olanların alarm sesi sert olanlara göre daha uyanık ve dikkati yüksek hissettiklerini görmüşler.
- Sert sesler ile uyananlar ise kafalarında daha çok karışıklık rapor etmişler.
- Sert ya da kötü sesler için verilen örnek ise klasik ‘’bip, bip’’ alarm sesi olmuş.
- Sert seslerin uyandırmaktan çok sersemliğe yol açtığını görmüşler.
- Bu sonucun itfaiyeciler, pilotlar ve cerrahlar için önemli olduğunu ve değerlendirilmesi gerektiğini vurgulamışlar.
- Bu çalışmanın ileride daha da genişletilmesi planlanıyormuş. Bunun temel amacı da dijital dünya ve yapay zekâ için veri toplamakmış.
- Bakın! iş nereler kadar gidiyor.
- Hadi canım böyle araştırıma mı? olur diyenlere bu sonuçların insan davranışları üzerine başta önemsiz görünen ama bizim bilmediğimiz ya da bileşmeyeceğimiz ve beklemediğimiz sonuçlar yaratabileceğini bir düşünün.
- Kalın sağlıcakla…
